برای این سفر چند راه وجود دارد که به دو مسیر اصلی تقسیم می‌شوند. قانونی و غیرقانونی او یکی از عوامل مسیر غیرقانونی بود. می‌گفتند از ماهرترین مسافرپران‌هاست.
«مسافرپران» یک اصطلاح حرفه‌ای برای کسی است که مهاجران غیرقانونی را از راه خطوط هواپیمایی به کشور مقصد می‌رساند. با یک واسطه و به عنوان مشتری می‌توانستیم با او صحبت کنیم. گفت‌‌وگوی ما در یک کافی‌شاپ انجام شد.
جایی که دود سیگارش زیر نور لامپ‌های کوچک مسیری پیچ‌درپیچ را طی می‌کرد و ناپدید می‌شد. او خطوطی را بر روی کاغذ روی میز رسم کرد و مسیر پرواز مسافران را توضیح داد. خطوطی که در انتها به یک نقطه می‌رسید نفی هویت ایرانی خود، آیا شما می‌توانی این جمله را بگویی و هویت خود را نفی کنی؟
- بهای این کار چطور پرداخت می‌شود؟
یک قسط اینجا تا مدارکت را سفارش بدهم و بگیرم. یک قسط هم قبل از پرواز با آخرین هواپیما به انگلیس. پاس (گذرنامه) که داری؟
- نه ولی می‌توانم بگیرم. سربازی رفته‌ام. اگر کسی سربازی نرفته باشد چی؟
- آن وقت کار سخت‌تر می‌شود. چون باید قاچاق از راه زمینی برود ترکیه. خرجش خیلی بیشتر می‌شود. مدارکش هم سخت‌تر ردیف می‌شود. کسانی که سربازی رفته‌اند راحت‌ترند.
- پس دخترها که اصلا سربازی ندارند باید از همه راحت‌تر رد شوند.
من زن رد نمی‌کنم. اگر تنها باشد که اصلا رد نمی‌کنم.
- چرا؟
وسط کار می‌ترسند و پشیمان می‌شوند. سر حرفشان نیستند. درست موقعی که همه چیز ردیف شده است بدترین کار را می‌کنند.
- فکر کردم موضوع ناموسی است.
نه به خاطر این است که کار را به هم می‌زنند حتی اگر چند نفر مرد و زن باشند معمولا طرف معامله ما مردها هستند که جا نزنند.
- حالا من که پاسپورت دارم چطور شروع کنم؟
یک بلیط برای ترکیه می‌گیری. برای استانبول. آنجا از هواپیما که پیاده شدی پاس را می‌بینند مهر ورود می‌زنند و توی شهر یک هتل پیدا می‌کنی و با شماره‌ای که به تو می‌دهم تماس می‌گیری.
- برای مدارک؟
برای مدارک و راهنمایی‌های لازم. نباید با کس دیگری صحبت کنی وقتی وارد فرودگاه شدی شاید بعضی‌ها سراغت بیایند و بگویند مسافرپران هستند.
کلاهبردار هستند؟
پول را می‌گیرند و غیب می‌شوند. شماره‌ای که می‌دهند هم قلابی است. ظاهرشان خیلی مطمئن است ولی اعتباری ندارند.
- این شماره‌ای که تو داری معتبر است؟
خیالت راحت طرف مدت‌هاست که توی کار جعل مدارک است. اگر جواب نداد زنگ بزن ایران تا حلش کنم.
- نمی‌شود با همان پاسپورت به کانادا رفت؟
اگر بخواهی با همان پاسپورت به کانادا بروی که دیگر نیازی به ما نیست. از همین ایران یک بلیط برای کانادا بگیر و با ویزای توریستی برو ولی آنجا قبولت نمی‌کنند چون از راه صاف آمده‌ای. فرمول کار ما این است که اگر یک نفر نتوانست از کشورش خارج شود، پس به زور آمده و راهی برای برگشت ندارد. اگر با پاسپورت خودت بروی اول از همه می‌گویند اگر مشکلی داری چطور تا اینجا را قانونی آمده‌ای.
- پس پاسپورت جعلی برای اینجاست.
هم پاس و هم هویت جعلی که بتوانی با آن وارد اتحادیه اروپا شوی وقتی رفتی ترکیه آنجا یک پاسپورت اروپایی می‌خری.
- دستکاری هر گذرنامه چقدر طول می کشد؟
چند روز طول می‌کشد چون دقت زیادی می‌خواهد. با این پاسپورت جدید تو تبدیل به یک شهروند اروپایی می‌شوی. برای محکم کاری یک کارت شناسایی دیگر هم با همان هویت برایت می‌سازند.
- با آنها به کانادا می‌روند؟
نه مسیر ترکیه به سمت اروپا به شدت کنترل می‌شود اگر پاسپورت دزدیده شده باشد یا هر مشکل دیگری داشته باشد. ممکن است پیدایت کنند. باید با پاس ایرانی‌ات بروی به یک کشور دیگر.
- چه کشوری؟
همین دوروبر، اوکراین، آذربایجان یا ارمنستان. من با ارمنستان کار می‌کنم و از آنجا به اروپا می‌پرند.
